Дар суханронии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ -  Пешвои миллат, Президенти кишвар, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо фаъолони ҷомеа ва ходимони дин, ки санаи 09 марти соли равон баргузор гардид, хеле бардошти маънавию динӣ гирифтем. Сарвари давлат онқадар бобати покии дини Ислом ва чи гуна будани он суханронӣ намуданд, ки аминам ҳамон афроде, ки бар хости саводи динии хеш атрофиёнро ба худ ҷалб мекунад,  ангушти ҳайрат газидааст. Дар ҳақиқат ҳамаи суханони Пешвои миллат пур аз панду ҳикмат ва роҳнамо ба роҳи дурусти зиндагӣ буд. Хиради волои Сарвари давлат аст,  ки мо, тоҷикон дар партавӣ ақидаҳои сулҳпарваронаи он кас ҷаҳони маънӣ мебардорем, саводи хешро комил менамоем.

Оид ба омӯзиши илму ҳунар ва дорои касбият будан он қадар насиҳатҳои падарона карданд, ки агар онро ҳар яки мо дар зиндаги сармашқи фаъолияти худ донем, шарафёби ҳама гуна дастовард хоҳем гашт. Пешвои миллат дуруст қайд карданд, ки ба ҷои хурофотпарастӣ бояд касб омӯхт, то зиндаги мунаввар аз меҳнати ҳалолу покии виҷдон гардад. Ман дуруст дарк намуданм, ки моҳияти суханони роҳбарияти ғамхори давлатамон маҳз зиндагии шоиста барои кулли мардум аст.

Нисбат ба дину оину мазҳаб ягон назари хилоферо ҳам пешниҳод накарданд, баракс ҷонибдории хешро баён сохатанд, ки дар кишварҳама озод аст. Аммо ҳоло, ки гурӯҳҳои ифротиву ошӯбгар дар ҷомеа зиёд гардидааст, беҳтар аст  то зиракии сиёсӣ омӯзанду паи ҳурофот нараванд. Зеро мусаллам аст, ки имрӯз дину мазҳабҳоро ҳар кадоме аз ташкилотҳои террористиву экстремистӣ ба таври диду назари худ омӯзонида истодааст. Яъне он чӣ, ки бар манфиати ташкилоти ифротист тарғиб менамоянд ва ҷавононро дар зиндагии мустақилонаи худ роҳгум мезанонанд.

Барои фирефтаву олудаи ақидаҳои нопоки чунин шахсиятҳо нашудан сарвари давлат таъкид доштанд, ки саодати хешро бо дилу нияти пок дарёбем. Дини мубини Исломро эхтиром намоем, зеро дар он беҳтарин хислатҳои инсонӣ, накӯкориву росткориву ростқавлӣ ниҳон аст. Худовандро бо дил шиносем, некиву эҳсонро дар дилу дидаҳо ҷо намоем ва саодати зиндагии хешро аз меҳнати ҳалолу поки худ сохта бошем. Маҳз ҳамон вақт ба нусрату зиё шарафёб хоҳем шуд, ки мо ҳамеша  ватани худро дӯст медоштем ва ба ояндагон низ чунин шиори ватандории хешро хоҳем омӯхт, то онҳо низ донанд, ки бадхоҳони миллат ҳамеша дар фикри зарба задани ин сарзамини биҳиштосо буданд ва ҳоло ҳам ҳадафашон чунин аст. Вале мо ҳеҷ гоҳ ба онҳо иҷоза нахоҳем дод, то гуфтаву амалкардҳои онҳо роҳандозӣ гардад.

Оқилҷонова Шаҳноза, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

Терроризму экстремизм  ба хатари бесобиқаи ҷаҳонӣ табдил ёфта, оқибатҳои фоҷиаборро ба бор оварда истодааст. Аз ин рӯ, таъмини сулҳу субот ва амнияти кишварҳо вазифаҳои калидӣ ва муҳимтарин ба хотири рушди устувор дар сатҳи минтақавии байналмиллалӣ ба ҳисоб меравад. Дар даҳсолаҳои охир бо сабаби харобкориҳои ҳизбу ҳаракатҳои  тундрав дар кишварҳои Шарқи наздик  ва миёна, аз ҷумла, Сурияву Ироқ, Тунису Яман, Афғонистон ва мамолики дигар садҳо ҳазор одами бегуноҳ ба ҳалокат расиданд ва миллионҳо нафари дигар сарсону саргардон тарки манзили зист ва ватани худ карданд.

         Ҳадафу мақсади асосии гурӯҳҳои тундраву ифротгаро ноором кардани давлатҳо ва куштани мардуми бегуноҳ мебошад. Ин ҳолат дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар солҳои 90-уми асри гузашта ба амал омад, ки хисороти зиёди моддиву маънавиро дар пай дошт ва дар ин кор дасти гурӯҳи ифротгарон ТТЭ ҲНИ, ки аз тарафи хоҷагони хориҷиашон дастгирӣ меёфт, амалӣ гардида буд. Ба Тоҷикистони азиз зарбаи ҷонкоҳе зада шуд, ки даҳшати он то ба имрӯз  фаромӯш нашудааст ва фикр мекунам, ки мардуми солимфикри тоҷик ҳаргиз он воқеаҳоро фаромӯш нахоҳад кард.

Тавре Асосгузори  сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ин маврид таъкид карданд: «Бо назардошти сабақҳои талхи солҳои 90-ум ман шаҳрвандони кишварро доим  хушдор медиҳам, ки ҳамеша хушёр бошанд, сиракии сиёсиро аз даст надиҳанд ва дар ғафлат намонанд. Зеро солҳои охир дар натиҷаи то рафт густариш пайдо кардани фаъолияти гурӯҳу ҳаракатҳои экстиристиву террористӣ вазъи ҷаҳон ба дараҷае ҳассосу печида ва мураккабу пешгӯинашаванда гардидааст, ки ягон кишвар кафолатиэмин монданудар канор будан аз ин раванди хатарнокро надорад».

Мавриди зикр аст, ки тайи солҳои соҳибистиқлолӣ Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тавассути сиёсати хирадмандонаи Пешвои миллат мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба пешравиҳои назаррас ноил гардида, мардуми тоҷик баҳри боз ҳам вусъат бахшидани соҳаҳои иқтисодиёту иҷтимоиёт садоқатмандона меҳнат мекунанд. Обрӯю нуфузи Тоҷикистон ҳамчун кишвари соҳибихтиёр, демокративу дунявӣ ва ҳуқуқбунёд  дар сатҳи байналмиллалӣ боз ҳам баланд мегардад.

Омили дигари пешрафти Тоҷикистон бомаром ҷараён гирифтани корҳои ободонию созандагӣ дар иншооти аср – Нерӯгоҳи барқи обии «Роғун», ба истифода додани ду чархаи он ва ба кишвари содиркунандаи нерӯи барқ табдил ёфтани  мамлакат мебошад. Вале барои душманону хиёнаткорони миллат, аз ҷумла, ТТЭ ҲНИ ва пайравони он ҳамаи ин дастовардҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон хорест ба чашм.

 Онҳо бояд бидонанд, ки Тоҷикистон дигар он кишвари бесуботи солҳои 90-уми асри гузашта нест. Тоҷикистон тайи солҳои соҳибистиқлолӣ ба кишвари қудратмандутавоно табдил ёфта, сохторҳои низомии он ташаккулёфтаю мустаҳкам мебошад ва ҳеҷ нерӯи аҳриманӣ ба он зиёне расонида наметавонад.

Аз ин рӯ, имрӯз тамоми кишварҳои ҷомеа бо меҳнати софдилона пайи ободкорию созандагӣ буда, аз сиёсати сулҳпарваронаи  Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пуштибонӣ мекунанд.

 

 

Исмоилова С.К., устоди ДПДТТ ба номи академик М.С.Осимӣ

 

Тибқи мактуби Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷиҳати баргузор намудани “Ҳафтаи илм” ва мувофиқи нақшаи тасдиқгардидаи чорабиниҳои ДПДТТХ ба номи академик М.С.Осимӣ бахшида ба “Рӯзи илми тоҷик” дар факултети муҳандисӣ – технологӣ мизи мудаввар баргузор гардид.

Чорабинии мазкур барои рушди касбияти донишҷӯёни курсҳои 1 – ум ва 2 - юм ва аз наздик шинос намудани онҳо бо ихтисоси интихобкардаашон мусоидат намуд.  Дар мизи мудаввар коршиносон, мутахассисони варзидаи як қатор корхонаҳои пешқадами вилоят иштирок карданд. Зимни мулоқот онҳо аз роҳи тайнамуда, дилбасӣагӣ ба касб, шавқу завқи хондан, собиқаи корӣ мушкиливу пешравиҳо, омилҳо барои соҳибкасб шуданашон маълумот доданд.

Чунончи донишҷӯёни ихтисосҳои 1-740206 – Истеҳсол, нигоҳдорӣ ва коркарди маҳсулоти растанипарварӣ ва 1-570101- 01 - Экологияи саноат ва истифодаи оқилонаи захираҳои табиӣ бо кормандони Раёсати кумитаи бехатарии озуқаворӣ дар вилояти Суғд Бобоев Раҳимҷон, Оқилов Қурбон ва мутахассиси Сарраёсати ҳифзи муҳити зист Саидов Хуршед сӯҳбати гарму самимӣ оростанд. Аз тарафи мутахассисон барои ҳар ду ихтисос оид ба ташкили тарбияи самараноки экологӣ ва агротехнологии шаҳрвандон, ҳифзи муҳити зист, оқилона истифодабарии сарватҳои табиӣ маърӯза хонда шуд. Ба наслҳои оянда боқӣ гузоштани муҳити обод, зарркоркарди маҳсулоти кишоварзии тоза барои донишҷӯён баррасӣ гардид. Тарбияи экологӣ ва ҳифзи муҳити зист, пеш аз ҳама, ҳимояи насли ояндаи миллат дар дасти донишҷӯёни ҳозира – мутахассисони ояндаи соҳа мебошад.

Баъди баромад Саидов Хуршед – мутахасси сарраёсати ҳифзи муҳити зист ба китобхонаи факултети муҳандисӣ – технологӣ Китоби сурхи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва рӯзномаи Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон “Инсон ва табиат” тақдим кард. 

Чунин мулоқоти самаровар санаи 18 апрел бо намояндагони ширкатҳои бонуфузи саноати сабуки ҷумҳурӣ- ҶДММ “САТН” ва ҶДММ “Ҷавонӣ” доир гардид. Зимни вохӯрӣ Акмалов Акмалхон, барномасози истеҳсолоти ресандагӣ – бофандагии ҶДММ “САТН”, Гиясова Шоирахон мудири шуъбаи кадрҳои ҶДММ “САТН” ва Раҳматова Муҳаббатхон, сартехнологи истеҳсолоти бофандагӣ аз нозукиҳои касб, ояндаи дурахшон доштани соҳаи саноати сабук дар доираи татбиқи ҳадафи чоруми миллӣ – эълон гардидани саноатикунонии босуръати мамлакат  ҳарф заданд.

Мутахассисон барои ихтисосҳои 1-500102 таркиб ва технологияи маҳсулоти дӯзандагӣ ва 1-500101 технологияи ришта матоъ, нассоҷӣ ва матои бетору пуд маърӯзаҳои хуро оид ба муҳиммияти касбҳои интихобшуда, зарурияти азхудкунии фаннҳои тахассусӣ, омӯзиши амиқи фаннҳо ва ривоҷ додани малакаи касбиро баррасӣ намуданд. Аз тарафи донишҷӯён саволҳо оид ба ташкили корхона, раванди коргузорӣ ва нозукиҳои дӯзандагиву бофандагӣ пурсон шуданд.

Чуноне, ки дониш ва маҳорат бояд бо илму амал мустаҳкам бошад ба ташаккулёбии малака, таҷрибаи шахсӣ, инкишоф ёфтани тахассуси донишҷӯён оварда мерасонад. Аз ин рӯ донишҷӯёни дар мизи мудаввар иштирок намуда аз ин чорабинӣ таассуроти амиқ бардоштанд.

Фарангис Маҳмудова, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

В очередном Послании Лидер нации отметил « с учётом изменения климата и с целью улучшения экологической ситуации в стране, а также создания для населения максимально лучших и благоприятных условий жизни. Правительству страны, Комитету по охране окружающей среды, всем государственным структурам и органам поручено принять и реализовать конкретную государственную программу по озеленению страны.»

Регламентирующие документы Правительства страны определяют основные направления развития многих отраслей экономики и в том числе развитие органического сельского хозяйства (ОСХ). Почему именно ОСХ, так как это современное развитие сельскохозяйственного сектора во всех странах мира, которое дает возможность снизить негативное влияние изменения климата на природные ресурсы и повышение продуктивности земли. Чтобы более подробней понять эти современные проблемы, которые являются составляющими устойчивого развития экономики необходимо  рассмотреть преимущества, которые ОСХ приносит всем участникам сельскохозяйственного процесса, окружающей среде и обществу.

Преимущества для производителей:

  • снижение расходов за счет экономии на ядохимикатах и минеральных удобрениях, вместо них использование органических удобрений, полезных насекомых, настоев и отваров из трав;
  • повышение дохода за счет надбавки на органическую продукцию;
  • органика дает возможность выхода на эксклюзивные/международные рынки;
  • здоровье самих фермеров и следующих поколений.

Преимущества для сельского хозяйства:

  • восстановление природного баланса;
  • рост численности полезных насекомых;
  • обеспечение долгосрочного плодородия почв;
  • высокое качество сельскохозяйственной продукции;
  • снижение количества вредителей и заболеваний;
  • самостоятельность производственной системы;
  • стабильность производства.

Преимущества для общества:

  • улучшение состояния здоровья;
  • повышение уровня образования;
  • устойчивость сообщества;
  • сокращение миграции сельского населения;
  • гендерное равенство;
  • повышение занятости;
  • качественное выполнение работ.

Преимущества для экономики:

  • укрепление местной экономики;
  • самостоятельность экономики;
  • гарантия получения доходов;
  • увеличение возврата по инвестициям;
  • снижение уровня риска;
  • рост инвестиций.

      С помощью максимального использования саморегулирующих био-систем, природного потенциала почвы, растений и животных ОСХ способно минимизировать экологические, социальные и экономические риски, а также предоставляет возможность обществу улучшить свой образ жизни, устойчиво повысить доходы и благоприятно влиять на окружающую среду и здоровье.

СУЛТАНОВА М.М. к.э.н., доцент,

кафедра инженерная экономика и менеджмент,

Политехнический институт Таджикского

 технического университета имени академика

М.С.Осими, г. Худжанд, Таджикистан

 

 

Тибқи мактуби Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷиҳати баргузор намудани “Ҳафтаи илм” ва мувофиқи нақшаи тасдиқгардидаи чорабиниҳои ДПДТТХ ба номи академик М.С.Осимӣ бахшида ба “Рӯзи илми тоҷик” дар факултети муҳандисӣ – технологӣ мизи мудаввар баргузор гардид.

Чорабинии мазкур барои рушди касбияти донишҷӯёни курсҳои 1 – ум ва 2 - юм ва аз наздик шинос намудани онҳо бо ихтисоси интихобкардаашон мусоидат намуд.  Дар мизи мудаввар коршиносон, мутахассисони варзидаи як қатор корхонаҳои пешқадами вилоят иштирок карданд. Зимни мулоқот онҳо аз роҳи тайнамуда, дилбасӣагӣ ба касб, шавқу завқи хондан, собиқаи корӣ мушкиливу пешравиҳо, омилҳо барои соҳибкасб шуданашон маълумот доданд.

Чунончи донишҷӯёни ихтисосҳои 1-740206 – Истеҳсол, нигоҳдорӣ ва коркарди маҳсулоти растанипарварӣ ва 1-570101- 01 - Экологияи саноат ва истифодаи оқилонаи захираҳои табиӣ бо кормандони Раёсати кумитаи бехатарии озуқаворӣ дар вилояти Суғд Бобоев Раҳимҷон, Оқилов Қурбон ва мутахассиси Сарраёсати ҳифзи муҳити зист Саидов Хуршед сӯҳбати гарму самимӣ оростанд. Аз тарафи мутахассисон барои ҳар ду ихтисос оид ба ташкили тарбияи самараноки экологӣ ва агротехнологии шаҳрвандон, ҳифзи муҳити зист, оқилона истифодабарии сарватҳои табиӣ маърӯза хонда шуд. Ба наслҳои оянда боқӣ гузоштани муҳити обод, зарркоркарди маҳсулоти кишоварзии тоза барои донишҷӯён баррасӣ гардид. Тарбияи экологӣ ва ҳифзи муҳити зист, пеш аз ҳама, ҳимояи насли ояндаи миллат дар дасти донишҷӯёни ҳозира – мутахассисони ояндаи соҳа мебошад.

Баъди баромад Саидов Хуршед – мутахасси сарраёсати ҳифзи муҳити зист ба китобхонаи факултети муҳандисӣ – технологӣ Китоби сурхи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва рӯзномаи Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон “Инсон ва табиат” тақдим кард. 

Чунин мулоқоти самаровар санаи 18 апрел бо намояндагони ширкатҳои бонуфузи саноати сабуки ҷумҳурӣ- ҶДММ “САТН” ва ҶДММ “Ҷавонӣ” доир гардид. Зимни вохӯрӣ Акмалов Акмалхон, барномасози истеҳсолоти ресандагӣ – бофандагии ҶДММ “САТН”, Гиясова Шоирахон мудири шуъбаи кадрҳои ҶДММ “САТН” ва Раҳматова Муҳаббатхон, сартехнологи истеҳсолоти бофандагӣ аз нозукиҳои касб, ояндаи дурахшон доштани соҳаи саноати сабук дар доираи татбиқи ҳадафи чоруми миллӣ – эълон гардидани саноатикунонии босуръати мамлакат  ҳарф заданд.

Мутахассисон барои ихтисосҳои 1-500102 таркиб ва технологияи маҳсулоти дӯзандагӣ ва 1-500101 технологияи ришта матоъ, нассоҷӣ ва матои бетору пуд маърӯзаҳои хуро оид ба муҳиммияти касбҳои интихобшуда, зарурияти азхудкунии фаннҳои тахассусӣ, омӯзиши амиқи фаннҳо ва ривоҷ додани малакаи касбиро баррасӣ намуданд. Аз тарафи донишҷӯён саволҳо оид ба ташкили корхона, раванди коргузорӣ ва нозукиҳои дӯзандагиву бофандагӣ пурсон шуданд.

Чуноне, ки дониш ва маҳорат бояд бо илму амал мустаҳкам бошад ба ташаккулёбии малака, таҷрибаи шахсӣ, инкишоф ёфтани тахассуси донишҷӯён оварда мерасонад. Аз ин рӯ донишҷӯёни дар мизи мудаввар иштирок намуда аз ин чорабинӣ таассуроти амиқ бардоштанд.

Фарангис Маҳмудова, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

Дар паёми навбатии Асосгузори  сулҳу ваҳдати миллӣ,  Пешвои миллат, муҳтарам  Эмомалӣ Раҳмон  оиди самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии  ҷумҳурӣ, ки санаи 28.12.2023   ба  аъзои Маҷлиси миллӣ ва вакилони маҷлиси намояндагон ироа гардида буд, аҳамияти аввалииндараҷаро  дорост.

 Асосгузори  сулҳу ваҳдати миллӣ,  Пешвои миллат, муҳтарам  Эмомалӣ Раҳмон  зикр намуданд, ки солҳои охир рушди бомароми соҳаи энергетика ба раванди саноатикунонии босуръати кишвар заминаи мусоид фароҳам оварда истодааст.

Қайд карда шуд,  ки дар замони соҳибистиқлолӣ аз ҷониби Ҳукумати мамлакат барои навсозӣ, яъне таъмиру таҷдиди низоми энергетикии кишвар 85,7 миллиард сомонӣ равона карда шудааст. Бо сиёсати хирадмандонаи Асосгузори  сулҳу ваҳдати миллӣ,  Пешвои миллат низоме, ки дар 75 соли замони гузашта муҳлати истифодаи аксари таҷҳизоти он қариб ки ба анҷом расида буд, таҷдиду навсозӣ карда шуд.

Дар даврони истиқлолият дастовардҳои муҳимтарини соҳаи энергетика мавриди истифода қарор гирифтани агрегати якум ва дуюми НБО “Роғун”, нерӯгоҳҳои барқи обии “Сангтӯда-1” (670 МВт), “Сангтӯда-2” (220 МВт), Маркази барқу гармидиҳии Душанбе - 2 (100 МВт), НБО “Помир-1” ва як қатор нерӯгоҳҳои барқи обии хурд (30 МВт) бо иқтидори умумии  1020 МВт, сохтмони зеристгоҳҳои барқии 500 кВ “Душанбе-500”, “Суғд-500”, дастгоҳи тақсимкунандаи пӯшидаи элегазии 500 кВ дар НБО-и “Норак”, хати интиқоли барқи 500 кВ “Ҷануб-Шимол” (ба масофаи 263,8 км),  зеристгоҳҳои барқии 220 кВ “Лолазор”, “Хатлон”, “Айнӣ”, “Шаҳристон”, “Шаҳринав”, хатҳои интиқоли барқи 220 кВ “Лолазор-Хатлон” (53,3 км) “Тоҷикистон-Афғонистон” (116 км), “Хуҷанд–Айнӣ” (83,2 км), “Қайроққум-Ашт” (74 км) ва “Геран-Румӣ” (78 км) ба масофаи умумии 407,5 км ба ҳисоб мераванд.

Сохта шудани хати интиқоли барқи 500 кВ “Ҷануб-Шимол” барои интиқоли барқ аз ҷануби Тоҷикистон (вилояти Хатлон) ба вилояти Суғд аҳамияти калони иқтисодиро дорост. Бояд қайд, кард ки дар вилояти Суғд танҳо НБО-и НБО Қайроққум бо тавоноии 126 ҳазор кВт мавҷуд аст, ки  дар фаслҳои тирамоҳу зимистон бо неруи барқ пурра таъмин карда наметавонист. Дар ин давра неруи барқ қисман аз давлати ҳамсоя Узбекистон харидорӣ карда мешуд ва баъзе корхонаҳои саноатӣ  аз ҳисоби энергияи дизелӣ фаъолият мекарданд. Баъди бунёд шудани хати интиқоли неруи барқи баландшиддати 500 кВ “Ҷануб-Шимол” имконият фароҳам овард, ки ба вилояти Суғд дар давоми сол неруи барқ бе монеа интиқол дода шавад. Ташкилёбии ин хати баландшиддат барои ташкил ёфтани    корхонаҳои саноатӣ  заминаи устувор гузошт.

Дар замони имруза миқдори умумии  корхонаҳои хурду бузурги саноатӣ танҳо дар ҳудуди вилояти Суғд то ба 110 адад расидааст ва соли 2023 ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ ба 26 млрд 51,9 млн сомонӣ баробар мебошад.

Ин ҳама пешравию  ободкорӣ, сулҳу ваҳдати миллӣ, саноатикунонии босуръати кишвар расидан ба истиқлолияти энергетикии кишвар  аз сиёсати хирадмандонаи Асосгузори  сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои муаззами миллат, муҳтарам  Эмомалӣ Раҳмон  гувоҳӣ  медиҳад.

Кудузова М.А., ассистенти кафедраи математикаи олӣ  ва физика

 

 

  Language is the most important means of communication between people, and as a social phenomenon, it has regulated social relations throughout the history of human life. In other words, language is a means of expressing thought and thought, and thought is an expression of human essence in the continuation of existence. Intra-linguistic opportunities and cultural and cultural environments give power and strength to the language and its owners and make them resistant to various problems of life. We can apply this point of view to the national language – the Tajik language, which has gained state status and status. Another issue that shows the power and potential of language is the issue of connection between language and thought. Thought, including national thought, language and, correspondingly, language strengthens national thought. Weakness of one of these two phenomena, or in philosophical terms, phenomenon, leads to the manifestation of limited intellectual, creative, cultural, artistic, moral and similar capacities in social bodies and exposes the nation to many material and spiritual problems. It is from here that the equality and balance of these two phenomena maintains the balance in social relations and blocks the clear path of moral, intellectual, scientific and cultural crises. By paying attention to this, the capacity of language and thought, the capacity of the nation and the state is developed, and if behind the language there is intelligence and knowledge, that language can have the future and the ability to represent the nation in the international arena.

       A lot has been said and written about the issue of the state language and the construction of national opinion, and this issue was subject to many arguments even in the sixties and seventies, and especially in the second half of the eighties of the twentieth century, when the Tajik people lived in the territory of the Soviet state. The current state of the Tajik language in the territory of the Soviet state testified to the fact that the domestic intelligentsia, especially the national intellectuals, made strong efforts to strengthen and strengthen the national language. The efforts and insistence of the national intellectuals led to the fact that the Tajik language gained state status and preserved its influence along with the dominant language of the time – the Russian language. The action of the national intellectuals, who entered the stage of linguistic, political, cultural and spiritual debates with a national idea, is worthy of praise.

        The period of independence places more and more responsibility on the owners of the language, intellectuals and national cultures. Special attention should be paid to the issue of national opinion . Most importantly, the feeling of responsibility of every individual of a sovereign society originates from national thought. According to researchers, the national thought of Tajiks is the oldest manifestation of human ideology, it started from the great Aryan culture, and through it entered the arena of world civilization (see: Samiev A.H. National thought – the philosophy of Unity and revival of Tajikistan. In the book: The theory and methodology of national unity – Dushanbe: Donish, 2007 – P.35). The national language and thought (meaning the state language – Tajik) has been part and parcel with the Tajik people since the dawn of the appearance of the Iranian people. If we talk about the geography of this language and its latitude and longitude, the impression of the great Iranian scholar Ustad Saeed Nafisi comes to mind, who famously called the Tajik region «The pure land of my ancestors» (see: Nafisi Said. The pure land of my ancestors) In the book: Tajiks on the path of history / Research and editing by Mirzo Shukurzoda. – Tehran: Alhudo international publishing house, 1384. – P.37-40). It is this historical region, which is called Khorasan, that brought together people who spoke the same language and promoted the spread of the national language and culture to other regions and vast geography.

Мадина Шарипова, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

 

 

 

 

 

      Маълум аст, ки дигаргуниҳои сиёсӣ, иҷтимоӣ-иктисодӣ ва мадание, ки дар чамъияти имрӯзаи мо ба амал меоянд, дар минтақаҳои алоҳидаи ҷаҳон проблемаҳои муайянеро ба миён оварда, ба рӯзгори қисми зиёди аҳолии ин мавзеҳо таъсир мегузоранд.

            Маълум аст, ки ин дигаргунихо дар зери таъсири маҷмуи омилу таҳдидхо ба амал меоянд. Дар баробари ин падидаҳое чун терроризму ифротгароӣ, ки бар зӯроварӣ, тарсу ҳарос ва эҳсоси динии мардум асос ёфтаанд, ба заъиф гардонидани сохторҳои давлатӣ ва пояҳои сохти давлатдорӣ нигаронида шудаанд, ба як таҳдиди глобалӣ ба низоми ҷаҳонии муосир табдил ёфтаанд.

            Системаи иттилоотӣ аз тариқи шабакаҳои гуногун ва албатта, далелҳо гувоҳӣ медиҳанд, ки ҳамарӯза дар кишварҳои ҷаҳон ҳамлаҳои террористӣ рух медиҳанд, ки қурбониёни он асосан шаҳрвандони осоишта, бахусус занону кӯдакон ҳастанд, на талафоти бузурги иқтисодии онҳо .            Бале, терроризм ба суботу амнияти ҳар як минтақа ва тамоми сайёра хатари бузург дорад.            Бояд гуфт, ки мушкили аслӣ дар он аст, ки ин гурӯҳҳои террористӣ мутаассифона бештари ҷавононро ба сафи худ ҷалб мекунанд, ки ҳанӯз аз сиёсати муосир ва асосҳои ислом фаҳмиши кам доранд, вале эҳсоси максимализм ва эътиқод аз ҳад зиёд инкишофёфта доранд. дониш ва кувваи онхо. Бахши қобили мулоҳизаи аҳолии Тоҷикистонро ҷавонон ташкил медиҳанд, ки дар баъзе мавридҳо барои кор ба кишварҳои дигар мераванд ва бо мушкил рӯбарӯ мешаванд, ба осонӣ ба шабакаҳои созмонҳои террористӣ ё раҳбарони онҳо меафтанд. Бо баҳонаҳои гуногун, бо роҳи фиреб, махсусан аз тариқи сомонаҳои интернетӣ ва шабакаҳои гуногуни иҷтимоӣ онҳоро ба марокизи бесуботӣ даъват намуда, онҳоро ҳамчун ҷонибдорони мубориза барои «корҳои одилона» истифода мебаранд. ва пок кардани сарзамин аз мардуми гуё кофири Ислом.            Ба фикри мо, имруз бояд хар як падару модар, мураббия, муаллим алохида бачагон ва талабагон таълим диханд. Охир, як вактхо китоби Садриддин Айнй дар бораи тарбияи фарзандон дар Алифбо буд. Мутаассифона, Алифбо ҳоло ба кӯдакон чӣ гуна эҳтиром ва эҳтиром кардани падару модар ва аъзои ҷомеаро намеомӯзад.Моён чунин мешуморем, ки пеш аз хама волидайн бояд фарзанд тарбия кунанд, баъд мураббиёни муассисахои томактабй, муаллимони мактабхо, инчунин муаллимони мактабхои олй.            Оре, имруз муаллим бояд на танхо ба чавонон таълим дихад ва ба онхо илму маърифат омӯзад, балки як кисми вакти онхоро дар машгулиятхо ба корхои тарбиявй гузаронад. Дар ин шароит мо метавонем халли масъалаи тарбияро то андозае пурзур кунем.

Назаров А.А, профессори  кафедраи иқтисоди муҳандисӣ ва менеҷменти ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

       Агар ба таърих ва бунёди фарҳанги хеш назар андозем, маълум мегардад, ки ҳифзи Ватан ва марзу буми он яке аз арзишҳо аз даврони авестоӣ ба ҳисоб меравад. Махусан дар давраи қадими таърихи матнҳои авестоӣ мавҳумҳои аз қабили немания – аъзои оила, висия- эзидон, шаҳр, фраваишҳо – фариштаҳои кишвар, вира – мард, сарбоз, нафа – иттиҳод, вис – маънии масканро дорад, ки ин мавҳумҳо мавриди ситоиш мебошад. Ё ки дар “Шоҳнома” -и безаволи А. Фирдавсӣ ватану ватандорӣ, зодгоҳ дифои қаламрав ҳифзи он, муқобилият ба бегонагон яке аз  вазифаҳои муқаддастарини муҳимтарин арзёби мегардад. Ин ҳама нишонаҳои он аст,ки арзиши Ватандорӣ ва номусӣ диёрдорӣ ҳамеша барои мардумони мо ва барои фарҳанги миллиамон ниҳоят вазифаи муҳимтарин арзёби мегардад.

Чӣ тавре ки  маълум   дар тамоми давраҳои таърихи милатамон ҳамеша барои ҳифзу бақои мамлакат артиш ва ниҳодҳои ҳарбию амниятӣ  нақши босазо гузоштаанд. Ҳар як ҷавон бояд донад, ки мактаби мардонагиро гузашта, ҳифзи модар – Ватанро вазифа ва қарзи аввалиндараҷа худ дониста онро бо сарбаландӣ  иҷро намояд.

Хусусан дар замони зудтаъғирёбандаи имрӯза ҳар як шаҳрванд сароғоз аз падару модар, омӯзгор, соҳибкор ва тамоми ташкилотҳои ҷомеъаро зарур аст,ки арзиши ҳифзи марзу бум, хизмати ҳарбиро ки майдони мардонагию ҷасорат мебошад ба ҷавонон тарғиб намояд. Саркаши ва фирор кардан аз он, оини ҷавонмардӣ набуда маънои беэҳтироми ба арзишҳои ватандорию маҳанпарасти мебошад. Аз ин рӯ, ҳар як ҷавони ба ору номус бояд донад ,ки Ватан – модари худро дифо карда тавонад. Барои ба ин мушарраф гаштан ҳар як шаҳрванди ҷавон бояд ҷисми худро обутоб ва аз қуролҳои ҳозиразамонро баҳри дифои Ватан истифода науда тавонад – барои ин дар сафи артиши милли хизмати Ватан -модаро ба ҷо оварад. Қарзи виҷдонӣ, ва номуси шаҳрвандиро иҷро намояд.

Артиши миллии Тоҷикистон нисбатан ҷавон зодаи даврони  Истиқлоли давлатӣ буда, имрӯз қудрат ва тавонои онро дорад,ки марзу буми муқадасси худро ҳифз намояд, зеро ҳар сокини он сарбози ин Ватани биҳиштосост. Ҷавонони Тоҷик бояд сазовори қаҳрамонони таърихии худ, Темурмалик, Спитамин,Шерак ва ғайраҳо бошанд.

Муҳиддинов А.Р. Профессори кафедраи “Технологияи маҳсулоти хӯрока”-и ДПДТТ ба номи академик М. Осимӣ дар ш.Хуҷанд.

 

 

Шоистаи таъкид аст, ки арзёбии дастовардҳои илмии Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.С. Осимӣ дар шаҳри Хуҷанд неруи тақвиятбахшандаи фаъолияти илмии он ва воситаи баланд бардоштани сифати таҳсилот ба ҳисоб меравад.

Вобаста ба ин, бо ташаббуси доктори илмҳои иқтисодӣ профессори кафедраи иқтисоди муҳандисӣ ва менеҷмент, академики Академияи муҳандисии байналхалқӣ - Авезов Азизулло Ҳабибович, шуъбаи илм ва инноватсияи бо мақсади рушди ҳаракати иҷрои рисолаҳои илмӣ барои дарёфти дараҷаҳои илмии номзадии илм, доктори илм ва доктори фалсафа (Phd) – доктор аз рӯйи ихтисос таҳти унвони “Методологияи кори илмӣ-тадқиқотӣ” барои омӯзгорон семинарҳои омӯзишӣ баргузор гардид.

У.Х. Ахмедов – н.и.и., муовини директор оид ба илм ва инноватсия семинарро оғоз карда, иброз дошт, ки такмили ихтисоси омӯзгорон дар шароити кунунии пешрафти илму техника ва талаботи нави иқтисодиву иҷтимоӣ омили муҳим дар баланд бардоштани маҳорати касбии онҳо маҳсуб меёбад. Бинобар ин, баргузории чунин семинарҳо барои мо бениҳоят мубрам ба ҳисоб рафта, имкон медиҳад, ки малакаи иҷрои корҳои илмӣ тадқиқотии омӯзгорон такмил ёбад. Дар идома декани факултет н.и.и., омӯзгори калони кафедра Акрамова З.Б. қайд карданд, ки мавсуф бо роҳбарии д.и.и., профессор устод Авезов А.Х. бисёрии омӯзгорон, аспирантону магистрантони Донишкада рисолаҳои илмиро бомуввафақият ҳимоя намуда, ба натиҷаҳои назарраси илмӣ ноил шудаанд ва гузаронидани чунин семинарҳо барои таҳким ва густариши фаъолияти илмии донишкада, ки яке аз самтҳои муҳими он ба шумор меравад, бениҳоят пурсамар мебошад.    

Сипас гузоришҳои омодашудаи д.и.и., профессори кафедраи иқтисоди муҳандисӣ ва менеҷмент, академики Академияи муҳандисии байналхалқӣ Авезов А.Х. оид ба таҳияи номи мавзӯи тадқиқот, таъриф, талаботҳо барои таҳияи номи мавзуъҳои рисола ва навъи номгузориҳои он, робитаи мавзуъ байни муаммо ва навгонии илмии тадқиқот, фарқиятҳо байни рисола, монография ва мақолаи илмӣ, марҳилаҳои асосии тадқиқоти илмӣ, ки аз 9 марҳила иборат аст, таҳияи объект, предмет, навъ, муаммо, мубрамӣ, мақсад, фарзия, вазифа,усулҳо, натиҷаҳои интизорӣ, навгонии илмии тадқиқот баррасӣ карда шуд.

Дар ҷаласа масъалаҳои зиёде, аз қабили мафҳуми объект ва предмети тадқиқот ва робитаи байни онҳо, қоидаҳои таҳияи мавзуъ ва тартибнамоии мундариҷаи рисолаҳои илмӣ, намунаҳо барои ҳар як навъҳои номгузориҳои мавзуйи тадқиқот муҳокима ва баррасӣ карда шуд. Дар раванди семинар, омӯзгорон ба шумораи зиёди саволҳое, ки барои пайдо кардани ҷавобҳо равшанӣ андохтан лозим буд, аз д.и.и., профессори кафедраи иқтисоди муҳандисӣ ва менеҷмент, академики Академияи муҳандисии байналхалқӣ Авезов А.Х. посухҳои муфассал гирифтанд. Инчунин ба хотири тақвияти малакаи омӯзгорон бо воситаи муайян намудан аз якчанд вариантҳои номгузориҳои корҳои илмӣ бо намудҳои нашрияҳои гуногун, ки самтҳои иқтисодӣ, технологияи информатсионӣ, электроэнергетика дар бар гирифта аст, аз ҷониби устод санҷиш гузаронида шуд.

Дар қисмати хотимавии ҷаласа Ахмедов У.Х. – н.и.и., муовини директор оид ба илм ва инноватсия суханронӣ намуда, баргузории чунин семинар омӯзишҳоро амри зарурӣ маънидод карданд.

  Мафтуна Мансурова, номзади илмҳои иқтисодӣ, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд                

 

  Хизмат ба Ватан – Модар қарзи фарзандӣ ва имониву виҷдонии ҳар як ҷавонмарди бонангу номус буда, мактаби бузурги тарбияи ирода, ҷасорат, шуҷоат ва ватандорӣ ба ҳисоб меравад. Афсарону сарбозони далери Қувваҳои Мусаллаҳи кишвар ба савганди ҳарбӣ ҳамеша содиқ монда, рисолати фарзандии худро дар назди Ватан – Модар ва халқу давлати хеш бо сарбаландӣ адо мекунанд ва тамоми донишу таҷриба, малакаву маҳорати худро ба хотири ҳифзи дастовардҳои истиқлолияти давлатии Тоҷикистони азиз сафарбар месозанд. Ҳамин сипоҳиёни Ватан ҳастанд, ки мо ором мехобем ва аз ин лаззати тинҷиву оромӣ мечашем.

  Таҳким бахшидан ва неруманд сохтани Артиши миллӣ аз тарбияи хуби ҷавонон дар рӯҳияи ҳарбӣ – ватандӯстӣ вобастагӣ дорад. Хизмати Ватан – Модар вазифаи муқаддаси ҳар як шаҳрванди Тоҷикистон мебошад. Хизмат дар сафи Қувваҳои Мусаллаҳ барои ҷавонон мактаби мардонагӣ ба шумор рафта, онҳо маҳз дар ин ҷо далеру шуҷоъ тарбия меёбанд ва ба халқу Ватан содиқона хизмат менамоянд. Дар самти ҷалби ҷавонон ба хизмат дар сафи Қувваҳои мусаллаҳ аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, алалхусус Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳамасола тадбирҳои нав роҳандозӣ ва татбиқ мешаванд.

  Барои насли ҷавон яке аз муҳимтарин мактаби тарбия ва обутоби бадан ин хизмат дар сафи Қувваҳои Мусаллаҳи кишвар мебошад. Ҷавонони муассисаи таълимиро мебояд аз ин далерию шуҷоат дарси ибрат гиранд, чунки суботу оромии кишвар ва ҳимояи марзу буми сарзамини аҷдодӣ аз ҷавонони чолоку ҳушёр вобастагии зиёд дорад. Бо боварии комил метавон гуфт, ки Тоҷикистони соҳибистиклоли мо бо ҷавонони боору номусаш ва бо далерони шуҷоаш беш аз пеш ободтару шукуфонтар мегардад.

  Маврид ба зикри хос аст, ки сафи ҷавонони ихтиёран ба Қувваҳои Мусаллаҳ ҳамроҳшаванда сол аз сол зиёд мегардад ва ин нишони баланд гардидани ҳисси ватандӯстиву ифтихори миллии насли ҷавон мебошад. Ҷавонони мо дар сафҳои Артиши миллӣ сарбаландона хизмати Модар – Ватанро иҷро карда, бо матонату шуҷоати худ собит менамоянд, ки ҳифзи марзу буми аҷдодӣ қарзи фарзандии онҳост.

  Имрӯз мардуми мо нафаси осуда мекашанд ва бо эътимоди комил, дилҳои пур аз умед, орзуҳои наҷиб ба сӯи фардои дурахшони хеш собитқадамона роҳ мепаймоянд. Сад шукр, ки миллати соҳибтамаддуни тоҷик ин ҳама пастиву баландиҳои рӯзгорро паси сар намуд ва имрӯз бо роҳбарии Пешвои маҳбуби миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пайи ободкориву созандагист. Аз ин рӯ, ҳар яки моро зарур аст, ки ба қадри ин ҳама тинҷиву оромӣ биресем ва шукргузор аз ин неъмат бошем.

 

Шаҳбоз Дадобоев, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд